BBM Magazine Issue-Sayı: 46 September/October - Eylül/Ekim 2021

64 INTERVIEW • RÖPORTAJ BBM / EYLÜL - EKİM 2021 • SEPTEMBER - October 2021 increase in national income per capita in our country, our per capita wheat consumption will approach the EU av- erages. Although the increase in the population of the country will compensate for the decrease in general wheat consumption, it is understood that the domestic market will shrink. Similarly, there are problems in export markets. Many countries are choosing to invest in their own milling in- dustry and to reduce their flour imports. Therefore, both the decrease in wheat consumption per capita and the decrease in our flour exports in the coming years will fur- ther increase the internal capacity pressure. As a result, many flour mills will have to cease operations. We see that food nationalism is on the rise with the pandemic. Grain-exporting countries imposed prohibi- tions, restrictions and additional taxes. Russia, where Turkey imports more than 60 percent of its wheat im- ports, comes first. During the pandemic, we realized that even if you have money, wheat cannot be bought. Turkey need to increase grain production. So what can be done at this point? What kind of cooperation can be made between the industrialist who processes the wheat and the farmer who produces it? Can agricultur- al production contracts be the solution at this point? Turkey has been experiencing serious problems in wheat production in recent years. We have been im- porting for the last three years in order to meet our own domestic consumption in addition to our imports for the export of finished goods. However, in 2005, we had a surplus of 4 million tons of wheat in TMO stocks. Tur- key was both self-sufficient and our industrialists could purchase the wheat required for flour export from TMO within the scope of inward processing regime. We were witnessing that TMO exported its surplus wheat through international tenders in those years. Unfortunately, we are a long way from that point right now. THE GOVERNMENT SHOULD PROMOTE WHEAT PRODUCTION If we point to the droughts as the only reason we got to this point, it would be wrong. Of course, the drought we have experienced this year has dealt a serious blow to our wheat and barley production. However, even if there was no drought, we would probably still have a deficit of 1-2 million tons. There are a number of things that need to be done for Turkey to become a country with a surplus in wheat again. The foremost of these is to ensure that wheat farming is a profitable business. In the short term, this can be achieved by keeping TMO intervention prices high, increasing direct subsidies, or subsidizing produc- tion inputs significantly. In this context, I think the 36% increase in the purchase price of wheat announced by yurtiçi tüketimin hem de ihracatımızın azalmasından kaynaklanacak. Beslenme alışkanlıklarının değiş- mesi, özellikle kişi başına düşen ekmek tüketiminin düşmesine neden oluyor. Bu azalış bize özgü değil, Batı dünyasında da her yıl fert başına düşen buğday tüketimi azalıyor. OECD rakamlarına göre 2005-14 yılları arasında Avrupa Birliği’nde kişi başına düşen gıdalık buğday tüketimi 109kg iken ülkemizde aynı dönemde 211kg olduğu görülüyor. Ülkemizde özellik- le fert başına milli gelirin artmasıyla kişi başına düşen buğday tüketimimiz AB ortalamalarına doğru yakınla- şacaktır. Her ne kadar ülke nüfusunun artıyor olması genel buğday tüketimindeki düşüşü bir nebze telafi edecek olsa da yurtiçi pazarın daralacağı anlaşılıyor. Benzer bir şekilde ihracat pazarlarında da sıkıntı- lar yaşanıyor. Bir çok ülke kendi değirmen sanayisine yatırım yaparak un ithalatını azaltma yoluna gidiyor. Dolayısıyla hem kişi başına düşen buğday tüketiminin azalmakta olması hem de un ihracatımızın önümüzde- ki yıllarda düşecek olması içerideki kapasite baskısını daha da artıracaktır. Bunun sonucu olarak birçok un fabrikası faaliyetlerini sonlandırmak zorunda kalacak. Pandemi ile birlikte gıda milliyetçiliğinin yükse- lişe geçtiğini görüyoruz. Tahılda ihracatçı ülkeler yasaklar, kısıtlamalar, ek vergiler getirdi. Bunların başında buğday ithalatımızın yüzde 60’ta fazlasını yaptığımız Rusya geliyor. Bu süreçte paranız olsa da buğdayın alınamayacağını gördük. Başta buğ- day olmak üzere tahıl üretimini artırmamız gereki- yor. Peki bu noktada neler yapılabilir? Un sanayici- sine bu konuda ne gibi görevler düşüyor? Buğdayı işleyen sanayici ile üreten çiftçi arasında ne gibi işbirliği yapılabilir? Sözleşmeli üretim bu noktada çözüm olabilir mi? Türkiye son yıllarda buğday üretiminde çok ciddi sıkıntılar yaşıyor. Öyle ki mamul madde ihracatı için yaptığımız ithalatlara ek olarak kendi iç tüketimimizi karşılayabilmek için de son üç yıldır ithalat yapıyo- ruz. Halbuki 2005 yılında TMO stoklarında rekolte fazlası 4 milyon ton buğday stoğumuz vardı. Ülkemiz hem kendi kendisine yeter durumdaydı hem de sa- nayicimiz un ihracatı için gereken buğdayı TMO’dan dahilde işleme rejimi kapsamında satın alabiliyordu. TMO’nun o yıllarda rekolte fazlası buğdaylarını ulus- lararası ihalelerle ihraç ettiğine şahit oluyorduk. Maa- lesef şu anda o noktadan bir hayli uzağız. DEVLET BUĞDAY ÜRETİMİNİ TEŞVİK ETMELİ Bu noktaya gelmemizin tek nedeni olarak yaşa- nan kuraklıkları gösterirsek hata ederiz. Elbette özellikle bu yıl yaşadığımız kuraklık, buğday ve