BBM Magazine Issue-Sayı: 52 May-Mayıs 2022

54 ARTICLE • MAKALE BBM / MAYIS 2022 • MAY 2022 In this article, I am going to share with you the misconcep- tions about celiac, which lie at the root of many diseases such as migraine, depression, osteoporosis, infertility, and irritable bowel syndrome. Bu makalede migren, depresyon, kemik erimesi, inferti- lite, huzursuz bağırsak sendromu gibi birçok hastalığın temelinde yatan çölyak hakkında doğru bilenen yanlış- ları sizlerle paylaşacağım. Celiac disease, which can occur in any period from in- fancy to old age, is known as "thousand and one faces" due to its symptoms and the discomforts it causes. The glu- ten found in wheat, barley, oats and rye causes damage to the small intestines in people with a genetic predisposi- tion. The most effective treatment for the disease is to keep away from gluten. Below are some common misconcep- tions about celiac, which lie at the root of many diseases such as migraine, depression, osteoporosis, infertility, and irritable bowel syndrome: Celiac is a modern age disease! No, on the contrary, it is a disease that dates back to be- fore the birth of Christ. Celiac, the world's most common genetic disease, is a disease that catches the small intes- tine and many organs and affects the immune system. The traces of the disease, named after the word “coeliaca”, meaning abdomen in ancient Greek, was found even in the 1st century BC. Archaeological remains show that humans have caught this disease since they began feeding on the first improved wheat in Mesopotamia. The first diagnosis was made in 1888 when the British pathologist Samuel Gee showed histological findings of the disease in small intes- tine biopsies. In the 1950s, it became clear that the caus- ative agent of the disease was gluten in wheat. 11 false facts about celiac Çölyakla ilgili doğru bilinen 11 yanlış Bebeklik çağından yaşlılığa kadar her dönemde orta- ya çıkabilen çölyak hastalığı, belirtileri ve yol açtığı rahat- sızlıklar nedeniyle “bin bir surat” olarak bilinir. Buğday, arpa, yulaf ve çavdarda bulunan glüten maddesi, gene- tik yatkınlığı olan kişilerde ince bağırsaklarda tahribata neden oluyor. Hastalığın en etkin tedavisi ise glütenden uzak durmak. Migren, depresyon, kemik erimesi, inferti- lite, huzursuz bağırsak sendromu gibi birçok hastalığın temelinde yatan çölyak hakkında doğru bilenen yanlışlar şöyle: Çölyak modern çağın hastalığıdır! Hayır, aksine kökeni milattan öncesine dayanan bir hastalıktır. Dünyanın en yaygın genetik hastalığı olan çölyak, ince bağırsağı ve birçok organı tutan, bağışıklık sistemini etkileyen bir hastalık. Eski Yunancada karın an- lamına gelen “coeliaca” kelimesinden adını alan hastalı- ğın izlerine M.Ö. 1. yüzyılda bile rastlanıyor. Arkeolojik ka- lıntılar insanoğlunun Mezopotamya’daki ilk ıslah edilmiş buğdayla beslenmeye başladığından itibaren bu hasta- lığa yakalandığına gösteriyor. İlk tanı ise 1888'de İngiliz patolog Samuel Gee’nin hastalığın histolojik bulgularını ince bağırsak biyopsilerinde göstermesiyle konuldu. Hastalığa yol açan etken maddenin buğdaydaki glüten olduğu da 1950’lerde kesinleşti. Prof. Dr. Şafak Kızıltaş Gastroenterologist Gastroentroloji Uzmanı Acıbadem Kozyatağı Hospital